سینماروزان: ابراهیم داروغهزاده مدتی قبل از صدور پروانه نمایش برای چند فیلمی که در سالهای گذشته در صدر اخبار سینمایی بودند، خبر داد و اخیرا یکی از آنها «خانه دختر» در سینماها نمایش یافته است. همچنین پروانه نمایش سه فیلم «خانه پدری»، «عصبانی نیستم» و «آشغالهای دوستداشتنی» هم صادر شده که پیگیریها برای اکران آنها در حال انجام است.
با این حال فیلمهای دیگری در فهرست آثار توقیفی و بدون مجوز نمایش سینمای ایران باقی ماندهاند که حتی اسمی از آنها در کمیتهی رفع فیلمهای مشکلدار نبود از جمله فیلم «خرس» خسرو معصومی، «گزارش یک جشن» ابراهیم حاتمیکیا، «خیابانهای آرام» کمال تبریزی یا «شیفتگی» علی عصمتی زمانی.
داروغهزاده در گفتوگویی تازه درباره این فیلمها و تعیین تکلیفشان به «ایسنا» توضیح داد: ما فیلمهایی را برای اکران بررسی میکنیم که متقاضی اکران باشند، یعنی تا وقتی تهیهکننده و پخشکننده یک فیلم متقاضی اکران عمومی آن نباشد چطور میتوانیم صدور پروانه نمایشاش را بررسی کنیم پس اگر تهیهکننده «گزارش یک جشن» یا «خرس» پیگیر باشند ما بررسی خواهیم کرد.
او در پاسخ به اینکه “این فیلمها در اختیار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند و توسط زیرمجموعهای از این وزارتخانه خریداری شدهاند و با این شرایط چه کسی باید برای نمایش آنها اقدام کند؟” گفت: به هر حال یک جایی مالک آنهاست و درباره اینها، موسسه رسانههای تصویری اگر بخواهد درخواستی برای اکران این فیلمها داشته باشد، ما به عنوان مسئولی که برای صدور پروانه نمایش وظیفه داریم، اقدام خواهیم کرد و آنها را در روند بازبینی مجدد قرار میدهیم، اما فیلمی که تهیهکننده آن متقاضی نباشد به ما ارتباطی پیدا نمیکند.
معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در پاسخ به اینکه چطور فیلمی میتواند متقاضی اکران نباشد در حالی که سازندگان هر کدام از این فیلمهای به اصطلاح توقیف شده در تمام این سالها به دنبال اکران فیلمشان بودهاند، گفت: این طور هم که میگویید نیست چون مثلا «گزارش یک جشن»، «خیابانهای آرام» یا حتی «خرس» تا به حال تهیهکنندگانشان مراجعهایی برای ارائهی درخواست بازبینی و اکران فیلمهای خود نداشتهاند. الان هم «خرس» اگر متقاضی است، کارگردانش درخواست نمایش فیلم را دارد. در حالی که شورای پروانه نمایش نمیتواند به کارگردان پروانه نمایش دهد حتما باید تهیهکننده و پخشکننده اقدام کنند.
او در ادامه درباره اکران فیلمهایی که پس از بازبینی مجدد و انجام اصلاحات مجوز نمایش گرفتهاند، اظهار کرد: روند اکران این فیلمها به طور طبیعی طی میشود و سعی میشود در یک فضای طبیعی و آرام با کمترین حساسیت کار دنبال شود. بر این اساس به ترتیب فیلمهایی که مشکلاتشان رفع شده است، نمایش داده میشوند و البته این مسیر حتما با مشورت و تأیید و تدبیر اقای دکتر صالحی (وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) انجام خواهد شد.
وی افزود: نکته دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد این است که در بحث نمایش فیلمها و در میان سرگروههای سینمایی ظرفیتهایی وجود دارد و قراردادهایی پیش از این منعقد شده که باید برای اکران فیلمهای جدید زمان مناسب به لحاظ جدول نمایش فراهم شود، به ویژه آنکه در نیمه دوم سال هستیم و متقاضی زیادی برای اکران فیلمها وجود دارد به همین دلیل نمیشود همه فیلمها را به یک باره در جدول نمایش قرار داد.
داروغهزاده درباره اکران فیلم «خانه پدری» با تعیین رده سنی و نمایش در گروه هنر و تجربه که محدودیت تعداد سالنهای سینمایی را هم دربرمیگیرد توضیح داد: تهیهکننده و کارگردان فیلم «خانه پدری» آقای کیانوش عیاری است که با هیچ گونه اصلاحی در این فیلم موافقت نکرد بنابراین در مجوزی که در شورای پروانه نمایش برای این فیلم صادر شده است، هم رده بندی سنی در نظر گرفته شد و هم اکران محدود و این نوع اکران به طور طبیعی با نظر سازمان سینمایی اتفاق میافتد.
وی در پاسخ به اینکه آیا اکران محدود به معنای نمایش در گروه سینمایی هنر و تجربه است و آیا نمیشد شرایط بهتری برای اکران «خانه پدری» فراهم کرد تا نسبت به دور اول نمایشاش که تنها چند سانس دوام داشت تفاوت داشته باشد، گفت: هنر و تجربه یکی از فرصتهاست و شورای پروانه نمایش به این شکل، مجوز فیلم را صادر کرده است. البته آن زمان هم که فیلم اکران شد در همین هنر و تجربه بود و جلوی اکران فیلم گرفته شد. ما اگر بتوانیم در همان گروه با محدودیت سنی فیلم را نمایش دهیم به طوری که اکران ادامه داشته باشد یک قدم جلوتر هستیم چون آن زمان جلوی نمایش فیلم “گرفته شد”. ضمن اینکه ما در گروه هنر و تجربه فیلمهای پرتماشاگر زیادی داشتهایم به طوری که از فیلمهایی که در اکران عمومی نمایش داشتهاند با استقبال بهتری روبرو بودهاند.
معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی در بخش دیگری از این گفتوگو درباره شورای پروانه ساخت که به تازگی حکم جدیدی برای اعضای آن صادر شده و اینکه آیا براساس آییننامه مصوب هیأت وزیران که در آن قید شده پنج نفر باید عضو این شورا باشند و اکنون هفت نفر حضور دارند، تخلفی صورت گرفته یا لازم است اصلاحاتی انجام شود؟ توضیح داد: در این باره یک حداقلهایی باید وجود داشته باشد تا مجوز صادر شود. آییننامه محدودیتها را تعیین میکند و میگوید که حتماً پنج نفر عضو باید وجود داشته باشد و در این چهار سالی که شورای هفت نفره وجود داشت، مسئلهای نبوده که صنف بخواهد اعتراض کند و معتقد باشد که حقی از آنها ضایع شده است. ضمن اینکه از امسال تلاش کردیم بخش مهمی از کار را در حوزه فیلمسازان اول به خود صنف واگذار کنیم.
وی در پاسخ به اینکه آیا در برنامه کاری خود این هدف را دنبال میکند که شورای پروانه ساخت حذف شود؟ گفت: معتقدم اگر در طول این 35 سال به شکل طبیعی مسیر را درست طی میکردیم نباید شورای پروانه ساخت میداشتیم، چون بعد از انقلاب به هر حال سینما به شکل دیگری کار خود را آغاز کرده است و ماهیت آن تفاوت پیدا کرد. بنابراین ضروری بود که در سالهای اول این گونه شوراها حضور داشته باشند تا ریلگذاری برای تغییر ماهیت سینما انجام شود. اگر بتوانیم میزان گفتوگو، مفاهمه و اقناعپذیری را افزایش دهیم و ما به عنوان مدیران فرهنگی درک بهتری از فیلمسازان داشته باشیم و آنها هم با ما بیشتر هم نشینی داشته باشند تا بتوانیم اولویتهای یکدیگر را بهتر درک و با منافع ملی، هویت و فرهنگ ایرانی- اسلامی همسو کنیم، بایستی به سمتی برویم که فیلمساز آنقدر مسئولیتپذیر و آگاه باشد تا خودش احساس کند اگر درخواستی برای پروانه ساخت میکند، پذیرفته میشود و به این ترتیب با پاسخگو بودن فیلمساز به تدریج شورای پروانه ساخت حذف میشود و این موضوع قطعا در نگاه من هست که باید مسیر را به سمتی ببریم تا سینماگران جایگاه حقیقی خود را با مسوولیتپذیری پیدا کنند و فقط شورای پروانه نمایش داشته باشیم.
او یادآور شد: البته این موضوع در طول سالهای گذشته مطرح بوده اما معمولا از طرف برخی سینماییها و تهیهکنندگان مورد مخالفت قرار میگرفت و این طور نبوده که همیشه دولت مانع باشد، چون به هر حال بحث سرمایه در میان است و فکر میکنند اگر شورایی وجود داشته باشد، برای سرمایه خود تاحدودی اطمینانبخشی پیدا میکنند، به همین دلیل این طور نبوده که اکثریت فیلمسازان پیش قدم باشند که شورای پروانه ساخت نداشته باشیم.
داروغهزاده ادامه داد: همین الان هم برخی فیلمسازان هستند که فیلمنامههایشان خوانده نمیشود اما پروانه ساخت میگیرند و این براساس سابقه آنها و اعتمادی که جلب کردهاند رخ میدهد، مثل اصغر فرهادی یا ابراهیم حاتمی کیا که فیلمنامه کامل آنها خوانده نمیشود، حتی آقای صدرعاملی هم که اخیرا پروانه ساخت گرفتهاند فیلمنامه کاملشان خوانده نشد و این اصلا به نظر من یا مدیریت سازمان ارتباط ندارد بلکه کاملا با نظر شورا انجام شده و این اتفاقی است که به تدریج در حال شکلگیری است.
وی که همزمان دبیری سیوششمین جشنواره فیلم فجر را بر عهده دارد درباره تغییرات این رویداد سینمایی با توجه به تعیین 22 فیلم در جدول نمایش گفت: براساس تعداد فیلمهایی که در نظر گرفته شده جشنواره حداکثر در 10 روز برگزار میشود و بررسیهایی در حال انجام است که ممکن است حتی تعداد روزها یکی، دو روز هم کمتر شود، ضمن اینکه تعداد سانسهای نمایش دهنده فیلمها در هر روز هم دو یا سه سانس خواهد بود.
او اضافه کرد: یعنی با توجه به این، یک باکس نمایش فیلم کوتاه داریم که فقط مخصوص سالن رسانه خواهد بود و اگر روزی سه فیلم نمایش دهیم مدت برگزاری جشنواره هشت روز میشود و اگر دو سانس داشته باشیم به همان 10 روز میرسد.
دبیر جشنواره فیلم فجر با تأکید بر اینکه برج میلاد همانند چند سال گذشته محل برگزاری جشنواره و کاخ رسانه نخواهد بود، گفت: با تعیین باکسهای محدود نمایش به دنبال این هستیم تا اهالی رسانه و فیلمسازانی که هنگام نمایش آثار خود در سالن حضور دارند فرصت کافی برای استراحت و گپ و گفت داشته باشند تا فیلمها پشت سر هم دیده نشود و خستگی به وجود نیاید. به همین دلیل فکر میکنم با نمایش دو فیلم در روز شرایط خوبی وجود خواهد داشت.
داروغهزاده در پایان درباره نمایش فیلمهای جشنواره در شهرهای دیگر هم گفت: این مسئله ارتباط چندانی با جشنواره فیلم فجر پیدا نمیکند، چون نیازی است که برخی استانها متقاضی هستند تا نمایشهای ویژهای از فیلمهای جشنواره در شهرهای آنها وجود داشته باشد و این توافق میان سازندگان فیلمها و استانهاست به همین دلیل تصمیم آن برعهده جشنواره نیست و باید توافقی میان فیلمسازان و استانها به ویژه در بخش مالی بوجود آید تا رضایت کامل فراهم شود.
