سینماروزان: در حالی که کابینه دوازدهم به مجلس معرفی شده و درگیر رأی اعتمادگیری است و در شرایطی که بسیاری گمان دارند عباس صالحی وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی در نهایت رأی اعتماد گرفته و روانه پاستور خواهد شد پرسش اصلی بر سر ادامه مسیر وزارتخانه ای است که در دولت اول روحانی به دلایل مختلف که یکی از آنها عدم اتکا به مشاوران مستقل و هوشمند بود مدام دچار بحران شد تا جایی که در یک دولت دو وزیر ارشاد دیدیم.
به گزارش سینماروزان طبیعی است که در دولت دوم روحانی هم همچنان بحرانها بر سر راه این وزارتخانه خواهد بود مگر آن که عباس صالحی برخلاف سلف خود در دولت یازدهم ایمان بیاورد به استفاده از مشاوران مستقل و نه سیاست زدگان نان به نرخ روزخور. در این شرایط روزنامه اصلاح طلب «شرق» ذیل تحلیلی با عنوان «چرا وزرای فرهنگ دودوره ای نمیشوند» ادعای جالبی را طرح کرده و آن هم اینکه اگر وزیر تازه ارشاد این وزارتخانه را تعطیل کند با اقبال جامعه هنری روبرو خواهد شد!
متن تحلیل «شرق» را بخوانید:
از سوم خرداد ١٣٧١ که آقاي سيدمحمد خاتمي با آن استعفاي اعتراضي معروف، رداي ١٠ساله وزارت فرهنگ را از تن درآورد به اين‌سو، هيچ‌گاه پيش نيامده است که رئيس‌جمهوري يک وزير ارشاد را دو بار به مجلس پيشنهاد کند. به گمانم همين نکته کافي است تا دشواري گذر پيش‌روي سيدعباس صالحي از همين چهارشنبه مشخص شود.
يک: بله؛ گمانه‌ها حاکي از اين است که سومين وزير فرهنگ دولت اعتدال، امروز از مجلس رأي اعتماد خواهد گرفت. جنس او البته از دو وزير پيشين با امر فرهنگ عجين‌تر است؛ اما راستش اينکه وزير بهتري باشد، تنها روزگاري که در پيش است مي‌تواند گواهي دهد. شواهد پيداست او به نسبت آقايان جنتي و صالحي‌اميري، مسير سخت‌تري پيش‌رو دارد؛ دست‌کم اينکه رفتارهاي سياسي با حوزه فرهنگ شدت افزون‌تري به خود گرفته و هرچه از عمر دولت دوازدهم بگذرد، احتمالا صف‌بندي‌هاي جدي‌تري هم شکل مي‌گيرد.
دو: به گمانم چالش جدي وزير فرهنگ تازه، نه منتقدان دولت بلکه انبوه مطالبات انباشته‌شده هنرمندان و هنردوستان است که اين روزها بي‌محاباتر از هميشه شنيده مي‌شود. جامعه هنري در آستانه ورود به پنجمين دهه انقلاب، تاب و توان کاغذبازي‌هاي اداري و «بکن‌ونکن»هاي سليقه‌اي را ندارد؛ توقع دارد حاکميت، صداقت جامعه هنري را باور کرده باشد و ديگر لفظ توقيف اثر هنري، از واژگان دولت حذف شود. از‌اين‌رو است که چهارم آبان سال گذشته، تيتر اين ستون «بيشتر فرهنگ، کمتر ارشاد» بود؛ مأموريتي که روي دوش دولت دوازدهم سنگيني مي‌کند.
سه: مي‌گويند عباس دوزدوزاني، دومين وزير ارشاد جمهوري اسلامي، تا آمد، وزارت ارشاد را مدتي تعطيل کرد! گويا تصفيه‌ها را کافي نمي‌دانست و به اين نتيجه رسيد که وزارتخانه را بايد رسما تعطيل کند. آن روزها هنرمندان به او معترض شدند؛ اما اگر وزير نوآمده چنين کاري کند، احتمالا با اقبال و استقبال جامعه هنري روبه‌رو خواهد شد البته به سبب ديگري؛ زيرا به گمان بسياري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، به‌جاي هنرسالاري، ديوان‌سالاري مي‌کند؛ سيستم اداري آن تراش امروزي نخورده، همچنان آموزه‌هاي دهه ٦٠ خورشيدي را پيگيري مي‌کند و نسبت به تحولات دنياي هنر، به‌هنگام نيست؛ بخش بزرگي از بودجه‌اش به کارمندانش اختصاص مي‌يابد تا به نوشته محمود دولت‌آبادي، ساز کيهان کلهر، آواز محمدرضا شجريان، نقاشي آيدين آغداشلو، تئاتر علي رفيعي و فيلم بهرام بيضايي مجوز دهند!
چهار: گلايه‌ها نسبت به ناکارآمدي سيستماتيک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، در چند سال اخير کار را به جايي رسانده که مبحث تغيير نام اين وزارتخانه به «وزارت فرهنگ و هنر» سر زبان‌ها افتد. تغيير نامي که تغيير مسئوليت و مأموريت را در پي داشته باشد. گويا ناصر ميناچي، نخستين وزير اين وزارتخانه پس از انقلاب، با تغيير نام وزارت «تبليغات و جهانگردي» به وزارت «ارشاد ملي»، سنگ‌بناي اين نام تازه را گذاشت؛ ميناچي که عضو هيئت امناي حسينيه ارشاد بود، براي ماندگاري واژه «ارشاد» اين ايده را به شوراي انقلاب برد و مورد استقبال قرار گرفت؛ اما بعدها «ارشاد ملي» به «ارشاد اسلامي» تغيير يافت. اکنون جامعه هنري معتقد است به‌حتم آن اعتمادها جلب شده است.
پنج: جالب است نارضايتي از کارکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، محدود به جامعه هنري هم نيست. نهم آذر سال پيش، زير تيتر: «فرهنگ يا ارشاد مسئله اين است»، يادآوري کردم دلواپسان عرصه فرهنگ هم از ارشاد گلايه‌ها دارند. مثال آوردم آنها که بر قيد ارشادي اين وزارت تأکيد دارند، مي‌گويند هنر حال‌و‌احوالي (مافياهايي) دارد که وزيري را که مستقيم از روزنامه کيهان آمد، شست و با خود برد!
در اين ٣٨ سال، بنا به سلايق آقايان وزرا، ٢٢ سال وجه فرهنگ آن مقصود بوده و ١٦ سال هم ارشاد‌کردن هنرمندان مقصد؛ روزي بايد اين يک بام و دو هوا به پايان رسد و آن چیزي شود که مخاطبان واقعي اين وزارتخانه و رأي حداکثري جامعه خواهان آن هستند. عجالتا بايد ديد سيد عباس صالحي، پس از موفقيت عبور از خان مجلس مي‌تواند رأي اعتماد جامعه هنري را نيز به دست آورد، که اين براي خود هفت‌خاني است.
