سینماروزان: خسرو معصومی کارگردان باسابقه ایرانی در مراسم تقدیر انجمن سینمای جوانان ایران، درباره یکی از اولین ساختههایش-دوران کودکی- حرف زد که مدتهاست توسط کانون توقیف شده!
این سینماگر پس از نمایش فیلم کوتاه «گَتهمردی» ساخته ی خودش، درباره مسیر حرفهای خود، تجربههای فیلمسازی و دغدغههای محیطزیستیاش سخن گفت.
او به مرور آغاز فعالیتهای خود پرداخت و گفت: سال ۱۳۵۳ در بندرعباس و در نیروی دریایی خدمت میکردم. به دلیل سربازی اجازه فعالیت فرهنگی نداشتم، اما با پیشنهاد دوستانم وارد کلاسهای سینمای آزاد شدم؛ سینمایی که مبتنی بر فیلمهای ۸ میلیمتری بود و نقش مهمی در شکلگیری نگاه مستقل فیلمسازی من داشت.
این فیلمساز با اشاره به دوره آموزشی خود در تبریز گفت: در آن دوره چهار فیلم کوتاه ۸ میلیمتری ساختم که آغاز مسیر حرفهای من بود. پس از آن، در بهشهر و گرگان با جمعی از جوانان و با امکانات محدود به فیلمسازی ادامه دادم و فیلمی با عنوان «خاطرات یک مرد خسته» ساختم که موفق به دریافت جوایزی نیز شد.
معصومی با اشاره به فیلم توقیفی «دوران کودکی» اظهار کرد: این فیلم که بر اساس داستانی کوتاه از آنتون چخوف ساخته شده، به گفته دوستانی چون زنده یاد عباس کیارستمی، امیر نادری و داریوش مهرجویی، از بهترین آثار من است، اما بیش از چهل سال است که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان توقیف مانده و متأسفانه امکان نمایش آن فراهم نشد.
او درباره فیلم کوتاه «گَتهمردی» که در این مراسم نمایش داده شد، توضیح داد: این فیلم به سفارش زندهیاد توران میرهادی و زندهیاد محمدرضا سرهنگی و در قالب مجموعهای درباره کودکان سرزمین ایران ساخته شد. بودجه فیلم بسیار محدود بود، اما ایده آن درباره رابطه کودک، طبیعت و مسئولیت انسانی شکل گرفت. «گَتهمردی» در گویش مازندرانی به معنای مرد بزرگ است. در ادامه، فیلمهای «ملاقات» و «دوران سربی» را ساختم که «دوران سربی» با موفقیتهای بینالمللی و بازتاب جهانی همراه بود. سومین فیلم بلندم «آقای بخشدار» با حضور بازیگران متعدد ساخته شد. چهارمین اثرم «سفر شبانه» بود که به موضوع آسیبهای جنگ میپرداخت. پس از آن، فیلم «دلباخته» را با بازی فریبرز عربنیا کارگردانی کردم. در ادامه مسیر حرفهایام، فیلمهای «پر پرواز» و سپس «رسم عاشقکشی» را ساختم. پس از آن، یک سهگانه سینمایی با عنوان «جایی در دوردست» شکل گرفت و در ادامه فیلمهای «باد در علفزار میپیچد»، «خرس» و «تابو» تولید شدند. آخرین فیلمی که ساختم، «کار کثیف» بود.
معصومی به تجربه تلخ قطع یک درخت زنده در جریان ساخت فیلم «گته مردی» اشاره کرد و گفت: درختی که در فیلم میبینید بهصورت غیرقانونی و قاچاق قطع شد. آن زمان آگاهی امروز را نداشتم و اکنون میدانم مرتکب خطای بزرگی شدیم. همین تجربه بعدها الهامبخش نگارش فیلمنامه و ساخت فیلم «رسم عاشقکشی» شد که به تخریب جنگلها و مافیای چوب میپردازد.
وی افزود: فیلم «رسم عاشقکشی» موفق به دریافت جایزه اول جشنواره شانگهای چین شد و در جشنوارههای معتبر بینالمللی به نمایش درآمد. این فیلم حتی مدتی در دانشگاه تهران بهعنوان نمونهای برای بررسی تخریب اکوسیستم جنگلها تدریس میشد.
این کارگردان در ادامه، مروری بر کارنامه خود داشت و گفت: در طول فعالیتم ۱۷ فیلمنامه نوشتهام، چند سریال، شش فیلم تلهتلویزیونی و هفت تا هشت فیلم کوتاه ساختهام. هیچگاه میان فیلم کوتاه و بلند تفاوتی قائل نبودهام و برای هر دو به یک اندازه انرژی و وسواس به خرج دادهام.
معصومی بیان کرد: سهگانه «برف» منتشر شده و شش فیلمنامه از جمله «خرس»، «تابو» و «کار کثیف» به چاپ رسیدهاند. کتاب گفتوگوهایم با عنوان «بادی که جوزا را لرزاند» در آستانه انتشار است و مجموعه داستانی از چهل سال داستاننویسیام با نام «این کتاب لعنتی» نیز منتشر خواهد شد. همچنین نگارش یک سریال برای شبکه خانگی با عنوان «شیری» را به پایان رساندهام.
