سینماژورنال: شهرام مکری کارگردان تجربه گرای ایرانی که “ماهی و گربه” و “اشکان انگشتر متبرک و چند داستان دیگر” را روی پرده فرستاده و یک فیلم آماده اکران به نام “هجوم” هم دارد در میزگردی که به بهانه “فروشنده” در “شرق” برگزار شده به مرور برخی از گزینه های ایرانی اسکار پرداخته است.
به گزارش سینماژورنال مکری در این مرور کوشیده درباره وضعیت فیلمهای ایرانی مختلفی که کاندیدای اولیه معرفی به اسکار بودند از “ناهید” گرفته تا “ایستاده در غبار” و “ابد و یک روز” اظهارنظر کند و جالب اینجاست که ادعا کرده مخاطب خارجی نمی تواند تا پایان “ابد…” را تماشا کند و از نیمه به بعد آن را رها می کند چون حجم دیالوگهای فیلم بیش از حد است.
مکری می گوید: وقتی درباره معرفی فیلمی به اسکار صحبت می‌کنیم، درواقع درباره کیفیت فیلم‌ها صحبت نمی‌کنیم، بلکه دراین‌باره سخن می‌گوییم که چه فیلمی شانس بیشتری برای حضور در مراسم اسکار دارد، ضمن اینکه «فروشنده» میان فیلم‌هایی که امسال در سینمای ایران تولید شده و طبق قوانین اسکار از مهر سال گذشته تا مهر امسال به نمایش درآمده‌اند کیفیت بالایی دارد، حتی به نظرم شاید باکیفیت‌ترین فیلم در این مجموعه باشد؛ اما صرفا کیفیت ملاک نیست.
این کارگردان ادامه می دهد: معیارهای شانس‌داشتن مشخص است، برای نمونه باید به سابقه جشنواره فیلم‌ها نگاه کرد، به قدرت پخش‌کننده در آمریکا یا اروپا توجه کرد. از طرف دیگر نقدهایی که در مجلات معتبر خارجی نوشته می‌شود، می‌تواند ملاکی باشد برای نوع نگاهی که خارجی‌ها به فیلم‌ها دارند. البته بعضی از فیلمهای امسال کم‌وبیش چنین شرایطی داشته‌اند؛ برای مثال «ناهید» در جشنواره کن سال گذشته جلب توجه کرد و نقدهای مثبتی درباره‌اش نوشته شده بود، پخش‌کننده خوبی هم در اروپا داشت؛ اما در مقایسه با فیلم «فروشنده» پخش‌کننده آمریکایی نداشت. حتی شنیدم وارد صحبت‌هایی با پخش‌کننده آمریکایی برای پخش ویدئویی فیلم شده‌اند، اما پخش‌کننده‌ای مانند «آمازون» نداشتند.
مکری خاطرنشان می سازد: فیلمهای «ایستاده در غبار» و «ابد و یک روز» با وجود اینکه فیلمهای شاخصی بین تولیدات ایران هستند، اما در یک سال گذشته در جشنواره‌های خارجی موفقیتی به دست نیاورده‌اند و حضور جشنواره‌ای چندانی در خارج از ایران نداشته‌اند، این موضوع نشان می‌دهد شاید معیارهای خارج از ایران با چیزی که در ایران رصد می‌کنیم متفاوت هستند.
شهرام مکری با تمرکز بر “ابد…” بیان می دارد: برای نمونه در «ابد و یک روز» حجم و مدل گفتن دیالوگ‌ها باعث می‌شود به زیرنویس احتیاج داشته باشیم و خواندن و دنبال‌کردن آن برای مخاطبان خارجی سخت می‌شود. بازخوردهایی از افرادی که فیلم را در جشنواره‌های خارجی دیده بودند، مشاهده کردم که معتقد بودند حجم دیالوگ‌ها به‌گونه‌ای است که از نیمه‌های فیلم دیگر نمی‌توانند آن را تماشا کنند و فیلم را رها می‌کنند.
مکری درباره “ایستاده…” هم اظهار می دارد: یا درباره «ایستاده در غبار» این سؤال بزرگ وجود دارد که از نظر مخاطبان به‌ویژه خارجی، فیلم مستند به حساب می‌آید یا فیلم داستانی.
این کارگردان درباره فیلم مانی حقیقی هم بیان می دارد: «اژدها وارد می‌شود» هم می‌توانست یکی از فیلمهای مهم باشد، زیرا از جشنواره بزرگی مانند برلین در بخش مسابقه شروع کرده بود و پخش‌کننده خوب اروپایی داشت. اگر مجموعه این عوامل را در نظر بگیریم و اینکه چه فیلمی می‌تواند این شانس را داشته باشد، فیلم «فروشنده» در ابتدای فهرست قرار می‌گیرد.
- شهرام مکری
