سینماروزان: دومین جلسه از هفتمین فصل پاتوق فیلم کوتاه روز دوشنبه ۲۶ اردیبهشت ماه با نمایش ۴ فیلم کوتاه داستانی، برگزار شد. در این جلسه فیلم‌های‌کوتاه داستانی «خنده بی‌دلیل گوزن‌ها» به‌کارگردانی سجاد ایمانی، «جان داد» به کارگردانی سهیلا پورمحمدی، «دشنه» به کارگردانی سامان تفرشی و انیمیشن کوتاه «پرنده‌باز» به کارگردانی سیداحمد جعفریان به نمایش درآمد و با حضور محمدتقی فهیم منتقد سینما مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
* مشکل سینمای امروز غفلت از ذخیره سینمای کوتاه است
محمدتقی فهیم هم در ابتدا ضمن اشاره به علاقه خود به فیلم کوتاه گفت: هر بار فیلم کوتاه می‌بینم آنچه از ابتدا ما را عاشق سینما کرد را در فیلم کوتاه پیدا می‌کنم. اگر امروز سینمای بلند ما به این وضع دچار شده به دلیل عدم استفاده از این ذخیره است. همه فیلمسازان و تهیه‌کننده‌های قدیمی همیشه از زمین‌های خاکی استعدادها را کشف می‌کردند و به میدان می‌آوردند. امروز اما تهیه‌کنندگان سینما و تلویزیون در دفاتر خود نشسته‌اند و نگاه‌شان همواره به لیست مقابل‌شان است. نتیجه‌اش می‌شود همین سینمای فاقد ژانر و فاقد تنوعی که امروز شاهدش هستیم.
وی افزود: درخت‌های داخل پارک که دائم آب به آنها می‌دهند، ریشه‌های تنبلی دارند اما آنها که در بیان و باغ رشد می‌کنند، ریشه‌هایشان مدام به‌دنبال آب است و قوی می‌شود. تهیه‌کنندگان امروز ما گویی بی‌ریشه شده‌اند. پیشنهادم این است که انجمن سینمای جوانان رسما از تهیه‌کنندگان برای حضور در این جمع‌ها دعوت کند تا بیایند و فیلمهای کوتاه را ببینند. انرژی، استعداد، ذوق و سلیقه واقعی اینجاست.
فهیم در ادامه درباره فیلم «جان داد» گفت: زمانی که داور جشنواره بودم به این فیلم رأی دادم و به آن جایزه دادیم، قاعدتا نباید از آن بد بگویم. اما این فیلم بین آن فیلم‌هایی که دیدیم بهتر بود و ویژگی‌های مثبتی داشت اما وقتی از منظر نقد نگاه می‌کنیم، مسئله متفاوت از داوری است. فیلم قرار است قصه این دختر را برای ما روایت کند و ما باید با دختربچه هم‌ذات‌پنداری کنیم و جای او قرار بگیریم. اما چه کسی با این دختر هم‌ذات پنداری می‌کند؟ من به عنوان مخاطب این حس را نداشتم. من در این فیلم بیشتر با مرد همراه می‌شوم و هم‌ذات‌پنداری می‌کنم و این نقض‌غرض فیلمساز است. مهمترین و کلیدی‌ترین جای فیلم جایی است که پدر به دخترش می‌گوید اگر این ماهی‌ها را صید نکنم، چگونه می‌خواهی زندگی کنی؟ این اصلی‌ترین مسئله در همین جامعه امروز ماست. اتفاقا از نظر سینمایی هم بهترین سکانس فیلم است.
* فیلم کوتاهی که تنه به سینمای بلند حرفه‌ای می‌زند
در ادامه محمدتقی فهیم درباره «خنده بی‌دلیل گوزن‌ها» گفت: برخلاف فیلم «جان داد» مشکل اصلی این فیلم در فیلمنامه آن است. فیلم در مرحله اجرا، واقعا یک فیلم است و معتقدم از خیلی از فیلمهای بلند امروز سینما، حرفه‌ای‌تر است. فیلم کوتاه امروز دیگر آن کار تجربی که برخی به دنبال آن هستند، نیست. این فیلم یک فیلم کامل است که باید در معرض تماشا قرار بگیرد. داستان «سینمای تجربی» متفاوت است این بحث است و این کارها را نمی‌توان سینمای تجربی دانست.
وی افزود: فیلم «خنده بی‌دلیل گوزن‌ها» یک نمونه است از فیلمهای کوتاهی که می‌تواند به سینمای بلند تنه بزند. فیلمساز تا حدودی توانسته از ابزار عبور کند. اگر فیلمسازی ابزار را کامل بشناسد، در مرحله بعد می‌تواند اثری خلق کند که دارای حس باشد و ما با آن ارتباط برقرار کنیم.
* داستان «بورخس» و روایت آدم‌فروشی و جهنم خودساخته
فهیم درباره فیلم «دشنه» هم بیان کرد: هر قصه را می‌توان هر طور تعریف کرد و این فیلم هم تعریف آقای تفرشی از قصه «بورخس» است. من این قصه را خیلی دوست دارم و سال‌ها پیش آن را خوانده بودم. راوی اول شخص در این داستان خود بورخس است و گویی آدم با خود او روبه‌رو می‌شود. این داستان یک شاهکار است اما آقای تفرشی به نظر من آن را خراب کرده است! تمام تلاش قصه بورخس این است که بگوید آدم‌فروش خودش برای خودش جهنم ایجاد می‌کند و تحقیرشدگی یک آدم‌فروش همواره با او هست و هیچ گاه از بین نمی‌رود. پاشنه آشیل فیلم آقای تفرشی عدم توجه به همین نکته است.
در ادامه فرید سجادی‌حسینی بازیگر باسابقه سینما به بهانه حضور در فیلم «دشنه» درباره همکاری با فیلمسازان جوان در فیلمهای کوتاه گفت: من آقای تفرشی را از سال‌ها قبل می‌شناختم و به تفکر و نگاهش به سینما از قبل آشنا بودم اما کلا به جوانان بیشتر از هم سن و سال‌های خودم اعتماد دارم. شاید گاهی موفق نباشند اما ایده‌های بسیاری دارند و بهتر از ما و نوتر از ما می‌بینند. انگیزه جوانانه این فیلمسازان ما را هم سر ذوق می‌‌آورد. برای این کار همه سختی کشیدند و برای ما پیرمردها کار سخت‌تر هم بود.
نقد و بررسی انیمیشن کوتاه «پرنده‌باز» به کارگردانی سیداحمد جعفریان به دلیل غیبت کارگردان در جلسه برگزار نشد.
