سینماروزان/نغمه دانش: اولين اکران مستندانیمیشن «کاغذپاره‌ها» که باران کوثری در سه نقش مختلف آن به شیوه روتوسکوپی حاضر شده، برگزار شد. این مستند به پشت پرده یک مرکز نگهداری از زنان کارتن‌خواب می‌پردازد.
به گزارش سینماروزان، آیین دیدار مستندانیمیشن «کاغذپاره‌ها» به نویسندگی، کارگردانی و تهیه‌کنندگی بهزاد نعلبندی شب گذشته 1 بهمن ماه همزمان با آغاز اکران در سینماهای «هنروتجربه»، در سالن 3 سینما فرهنگ برگزار شد.
در این مراسم رخشان بنی‌اعتماد کارگردان و فیلمنامه‌نویس، محمدرضا دلپاک صداگذار سینما، لیلی ارشد فعال اجتماعی و مدیرعامل موسسه زنان سرزمین خورشید، باران کوثری بازیگر، مختار سائقی بازیگر، انسیه ملکی صداگذار «کاغذپاره‌ها»، مهدی کوهیان تهیه‌کننده سینما، بهزاد نعلبندی کارگردان این مستندانیمیشن و جمعی از زنان که قبلا تجربه‌ای مشابه سوژه‌های فیلم داشته‌اند، حضور داشتند.
پس از اکران این مستندانیمیشن با حضور عوامل و مهمانان، رخشان بنی‌اعتماد، لیلی ارشد، محمدرضا دلپاک، انسیه ملکی و بهزاد نعلبندی برای مهمانان صحبت کردند.
*«کاغذپاره‌ها» بیانی تازه در سینمای اجتماعی است
ابتدا رخشان بنی‌اعتماد در سخنانی عنوان کرد: بداعت و بیان سینمایی که کارگردان «کاغذپاره‌ها» برای یک مساله اجتماعی به کار گرفته است، بسیار اثرگذار است. متاسفانه واقعیت این است که آن قدر گوش و چشم جامعه کر و کور شده است که خود ما هم در بیان موضوعات و مسایل اجتماعی به تکرار رسیده‌ایم اما بهزاد نعلبندی هنرمندانه زبان جدیدی برای بیان این دست از موضوعات پیدا کرده است.
وی ادامه داد: باید بگویم ایشان فردی بسیار صبور است و من شاهد هستم چگونه ذره ذره در این کار پیش رفت به همین دلیل جا دارد یک خسته نباشید به ایشان بگویم.
این فیلمساز درباره لیلی ارشد فعال اجتماعی و مهمان این مراسم گفت: من تمام قد در برابر ایشان که با تمام وجود به زنان آسیب دیده کمک می‌کند، تعظیم می‌کنم و باید بگویم اگر پایدار و صبوری ایشان در برابر فشارهای بیرونی نبود، معلوم نبود چه اتفاقی رخ می‌داد.
بنی‌اعتماد خاطرنشان کرد: اگر قرار است تبلیغی برای فیلم شود لازم است به این نکته اشاره کنم که «کاغذپاره‌ها» بیانی تازه در سینمای اجتماعی است.
*نگاه متفاوت به مسایل اجتماعی در حوزه زنان
در ادامه مراسم، لیلی ارشد فعال اجتماعی ضمن تشکر از سازندگان «کاغذپاره‌ها» برای خلق این اثر گفت: این مستندانیمیشن با یک زبان متفاوت به مسایل اجتماعی در حوزه زنان پرداخته و به همین دلیل اثر بسیار خوبی است. همچنین با اینکه چهره‌ها واقعی نبودند اما افسردگی در تک تک چهره‌ها دیده می‌شد و این مساله هوشمندی کارگردان را نشان می‌دهد.
وی با تاکید بر تاثیر رخشان بنی‌اعتماد و سینمایش بر پیگیری و حل مشکلات اجتماعی بیان کرد: مستند «حیات خلوت خانه خورشید» اثر رخشان بنی‌اعتماد به یک‌باره سرعت زیادی به شفاف‌تر شدن آسیب‌های اجتماعی بخشید و باعث باز شدن پرده‌ها برای پرداختن به مشکلات در حوزه زنان شد پس جا دارد از ایشان تشکر کنم.
این فعال اجتماعی مطرح کرد: همچنین باید از کارگردان «کاغذپاره‌ها» به دلیل نگاه متفاوتی که به مسایل زنان داشته است، تشکر کنم و بگویم خوشحالم فیلمی ساخته شده است که نگاهی به موضوع نگهداری زنان آسیب‌دیده و مشکلات و اتفاقاتی که در دوران نوجوانی و کودکی برای آنها رخ داده، داشته است. اینگونه فیلم‌ها و یا هر اثر هنری می‌تواند در رساندن صدای زنان آسیب‌دیده به گوش مردم قطعا موثر باشد.
*«کاغذپاره» محتوای مهمی دارد
انسیه ملکی صداگذار «کاغذپاره‌ها» نیز در سخنانی کوتاه گفت: از بهزاد نعبلندی برای ساخت این اثر تشکر می‌کنم و خوشحالم که عضوی از این پروژه خاص بودم. ما مدت طولانی مشغول کار روی این پروژه بودیم و من پس از مدت‌ها دوباره «کاغذپاره‌ها» را تماشا کردم و از دیدن آن روی پرده لذت بردم.
محمدرضا دلپاک صداگذار مطرح سینمای ایران نیز با اشاره به اینکه از تماشای این مستندانیمیشن لذت برده است، درباره انسیه ملکی طراح صدای پروژه عنوان کرد: این بانو که کارش درجه یک است، تنها طراح صدا در سینمای ایران است که فارغ التحصیل این رشته در دانشگاهی در انگلیس است.
وی ادامه داد: ما در سینمای مستند که بسیار به آن علاقه‌مندم، می‌گوییم محتوا مانند نامه و فرم شبیه پاکت‌نامه است. «کاغذپاره‌ها» هم فرم زیبا و هم محتوای مهمی دارد و موفق شده است به خلوت و سکوت افراد راه پیدا کند. از سوی دیگر تصویرسازی این مستندانیمیشن که مبتنی بر صداهای ضبط شده انجام شده است، کار بسیار سختی بوده که بهزاد نعلبندی هوشمندانه از عهده آن برآمده است.
داور دوازدهمین جشن مستقل مستند خانه سینما با بیان اینکه نگاه متفاوت کارگردان این مستندانیمیشن به مساله زنان آسیب‌دیده منجر به دریافت جایزه از این جشن شده است، خاطرنشان کرد: در جشن مستقل مستند خانه سینما آثار زیادی با موضوعاتی شبیه به «کاغذپاره‌ها» و زندگی مردم حضور پیدا می‌کنند اما پرداخت این اثر آنقدر متفاوت بود که منجر کسب جایزه توسط کارگردان شد.
*تقدیم اولین نمایش فیلم به زنده‌یاد ابراهیم اثباتی
بهزاد نعلبندی کارگردان «کاغذپاره‌ها» در پاسخ به پرسش محسن بیگ‌آقا منتقد و نویسنده با اشاره به اینکه این مستند-انیمیشن از سال 93 کلید خورد و تولید آن پنج سال طول کشید، اظهار کرد: اولین نمایش این اثر در سال 98 و همزمان با جشنواره جهانی فیلم فجر بود اما به دلیل کرونا تصمیم گرفتیم کار را در زمان مناسب‌تری اکران کنیم. همچنین باید بگویم که این فیلم در کشورهایی از جمله آمریکا، آلمان، فرانسه، هلند و… به نمایش در آمده است.
وی ادامه داد: در این اثر باران کوثری سه شخصیت «فاطمه»، «آرزو» و «مینا» را بر اساس جنس صدا، نحوه‌ای گویش و کارکترشان بازی کرده و من آن را فیلمبرداری کردم. این کار را در انیمیشن سازی روتوسکوپی می‌گویند. من بر اساس شیوه بازی و نحوه حرکت بازیگر روتوسکوپی عروسکها را انیمیت کردم. پس این سه شخصیت در فیلم به کمک بازی او جان گرفته‌اند. شخصیت خانم امیری را رزیتا علیزاده و شخصیت زهرا را آوا شریفی بازیگری روتوسکوپی انجام داده‌اند
کارگردان «کاغذپاره‌ها» تصریح کرد: خوشحالم اولین نمایش این مستندانیمیشن با حضور بانوی اول سینمای ایران؛ رخشان بنی‌اعتماد رقم خورد و آن را با احترام به ایشان و خانم ارشد، به همه زنان آسیب‌دیده‌ای تقدیم می‌کنم که تجربه‌های تلخ را از سر گذرانده‌اند و امروز تلاش می‌کنند سالم و شاد روزگار را بگذرانند.
نعلبندی در پایان خاطرنشان کرد: اجازه می‌خواهم در کنار این عزیزان، این اکران را به زنده‌یاد ابراهیم اثباتی که مانند برادرم بود، تقدیم کنم؛ آهنگساز بزرگی که خیلی زود از دستش دادیم. امروز اولین سالگرد درگذشت ایشان است و مطمئن هستم امروز پیش ماست.
در پایان این مراسم یکی از زنان حاضر در سالن ضمن تشکر از کارگردان و دست‌اندرکاران این پروژه گفت: از اینکه عوامل سازنده باعث شدند زنانی مثل ما دیده شویم و به ما توجه شود، سپاسگزارم. لحظه به لحظه «کاغذپاره‌ها» برای من دردآور بود اما در برابر همه دست اندرکاران این پروژه سر تعظیم فرود می‌آورم و تشکر می‌کنم که چنین محفلی را برای ما فراهم کردند.
در خلاصه داستان «کاغذپاره‌ها» که اول بهمن اکران عمومی خود را آغاز کرده است، آمده است: ایامی که تهران میزبان میزبان اجلاس مهم بین‌المللی ست، شهرداری تهران برای زیباسازی و بهبود جلوه‌ی شهر اقدام به جمع‌آوری کارتن‌خواب‌ها می‌کند. مردها بعد از چند روز آزاد می‌شوند اما زن‌ها به قیمومیت بهزیستی درمی‌آیند و حق حضور در اجتماع از آنها سلب می‌شود و به مراکزی در حومه شهر منتقل می‌شوند. این مراکز دور از شهر و بصورت پنهانی فعالیت می‌کنند و هیچ اطلاعاتی از تعداد زنان و نحوه‌ای نگهداری از آنها در اختیار عموم قرار نمی‌گیرد. با کمک یکی از مددکاران در روزی که هیچ مسئولی در آنجا حضور نداشت وارد یکی از این مراکز شدم و با پنج تن از این زنان مصاحبه کردم و پای درددل آنها نشستم. صداهای این فیلم مصاحبه‌هایی است که از آنجا تهیه شده و تصاویر آن به صورت انیمیشن ساخته شده است.
این فیلم با حضور فیلمساز در یک مرکز نگهداری زنان کارتن‌خواب و ضبط صدای تعدادی از آنها که قصه زندگی‌شان را روایت کرده‌اند، شکل گرفته است. پس از ضبط این صداها، تصاویر آن به صورت انیمیشن ساخته شده است.
عوامل «کاغذپاره‌ها» عبارتند از نویسنده، طراحی و ساخت عروسک و آکسوسارها، استوری برد، انیماتور، کامپوزیت، تدوین، کارگردان و تهیه کننده: بهزاد نعلبندی، طراحی و صداگذاری: انسیه ملکی، آهنگساز: عطا ابتکار، با همکاری: باران کوثری، رزیتا علیزاده و آوا شریفی و مدیر روابط‌عمومی: نغمه دانش آشتیانی.
عکس از محمدحسین سلیمانی است.
