سینماروزان: ما در سینمای بلند داستانی افرادی را داریم که فیلمسازان فرهیخته‌ای هستند و فیلمهای خوبی ساخته‌اند ولی اکثریت فیلمسازان ما نیستند!
محمد بهشتی از مدیران ابتدایی سینمای بعد از انقلاب با بیان مطلب فوق در نشست مستندهای ایران شناسی، گفت: اگر همه فیلمسازان را جمع کنیم تعداد کسانی که فیلمهایشان حرفی برای گفتن دارد، زیاد نیست ولی این موضوع را در زمینه سینمای مستند اینگونه نمی‌بینیم و انگار سینمای مستند مظهر فرهیخته‌ای سینمایی است
بهشتی افزود: در همین ۷۰ سال اخیر زخم‌هایی را به سرزمینمان زده‌ایم که مثل همدان نیاز به ۸۰۰ سال برای بازسازی آن داریم. تا سال ۱۳۳۵ در شهرهای ایران به طور متعدد خانه‌های مجلل داشتیم، این خانواده‌ها و خاندان‌های ثروتمند از محل نفت و گاز ثروتمند نمی‌شدند بلکه از طریق صنعت و تجارت به ثروت می‌رسیدند و امروز نمی‌توان یک ثروتمند پیدا کرد که از پول نفت ثروتمند نشده باشد. پول نفت در همه وجود ما تزریق شده و ما از طریق همین پول زنده‌ایم و این اختلال در اهلیت است.
بهشتی که مشاور فرهنگی مسعود پزشکیان در مناظرات انتخاباتی بود، افزود: متأسفانه امروز باید شعور را هم توضیح داد؛ شعور به معنای دانایی است و دانایی با سواد یکی نیست. آغاز بی‌شعوری ما یا به عبارتی اختلال در اهلیت ما از سال ۱۳۳۵ است و تا امروز ادامه پیدا کرده است و کمتر آدم‌هایی هستند که هنوز باشعور و اهل این سرزمین هستند و به همین دلیل یک چیزهایی را می‌دانند و می‌فهمند. آنها غیرعادی نیستند، ما غیرعادی هستیم و دچار اختلال در اهلیت شده‌ایم.
بهشتی گفت: اهلیت یک نحو، معرفت و شناخت است و یک مشخصه دارد و آن این است که وجودی است. هر کسی اهل هر چیزی یا جایی میشود نسبتش با آن چیز اینگونه است که گویا او ادامه وجود آن چیز است. برای مثال یاد کیهان کلهر و کمانچه می‌افتم؛ نسبت او و کمانچه نسبت اهلیت است و وقتی کمانچه می‌نوازد این دو را نمی‌توان از هم جدا کرد. نسبت بین خانم‌های خانه با خانه هم همینطور است، خانه ادامه وجود آنها و آنها ادامه خانه هستند. اهلیت از جنس شعور است.
